แผนภาพ ( Graphic Organizers ) คือ การใช้แผนภาพแสดงเพื่ออธิบายความสัมพันธ์ระหว่างข้อเท็จจริง คำ หรือความคิดในภารกิจแห่งการเรียนรู้ บางครั้งก็เรียกว่า แผนที่ความรู้ ( Knowledge maps ) แผนที่มโนทัศน์ ( Concept maps ) แผนที่เรื่อง ( Story maps ) แผนภาพความคิด ( Cognitive maps ) หรือแผนผัง มโนทัศน์ ( Concept diagrams )( Hall and Strangman 2004 ) หรือในอีกความหมายหนึ่ง แผนภาพคือวิธีการใช้ภาพสร้างองค์ความรู้และเรียบเรียงสารสนเทศ ช่วยย่นย่อสารสนเทศที่มีอยู่มากมาย และดูประหนึ่งไม่สัมพันธ์กัน ให้เป็นโครงสร้างที่อ่านง่าย ทำให้สิ่งที่ซับซ้อนง่ายต่อการเข้าใจ ( Enchanted Learning 2010 )
ประโยชน์ของแผนภาพ
แผนภาพเป็นเครื่องมือที่มีคุณค่าต่อการเรียนการสอน เพราะแผนภาพทำให้นักเรียนเข้าใจอย่างถ่องแท้ในหัวเรื่องที่เรียน โดยการที่นักเรียนใช้แผนภาพในการแสดงลำดับความสำคัญของสารสนเทศ จัดประเภทความคิด และมุ่งความสนใจไปยังความสัมพันธ์ระหว่างสารสนเทศกับความคิด แผนภาพช่วยเรียบเรียงความคิดและมโนทัศน์เป็นภาพ ทำให้สารสนเทศที่มีมากมายจากนามธรรมเป็นรูปธรรม ( Hartman 2002 ) แผนภาพช่วยใน การจัดทำโครงสร้างงานเขียน มีประโยชน์ต่อการทำความเข้าใจในการอ่าน เป็นเครื่องมือในการเรียนทุกวิชาและทุกระดับ ใช้ในการตัดสินใจ การวางแผนงานวิจัย และการระดมสมอง ( Ross 2010 ; Wik Ed 2010 )
แผนภาพสามารถใช้ได้ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการเรียนการสอน ครูและนักเรียนสามารถใช้แผนภาพได้ในลักษณะต่อไปนี้
ในด้านของครู...... ใช้แผนภาพได้ดังนี้
1. แสดงและอธิบายข้อความ
2. ใช้บันทึกกลวิธีการคิดในการเรียนการสอนเนื้อหาวิชาต่างๆ
3. ช่วยนักเรียนในการเรียบเรียงความคิดในการเขียน
4. ช่วยนักเรียนวิเคราะห์ สังเคราะห์ สารสนเทศต่างๆ
5. ช่วยนักเรียนเรียงความคิดก่อนการเขียน
6. ช่วยครูเตรียมตนเองในการสอนสารสนเทศใหม่ๆ
ในด้านของนักเรียน..... ใช้แผนภาพดังนี้
1. วางโครงสร้างในการจดบันทึกสารสนเทศที่สำคัญ
2. ช่วยสร้างความคิด
3. ช่วยนำทางการอ่าน
4. เรียบเรียงความคิดในขั้นเตรียมการก่อนเขียนในกระบวนการเขียน
5. ช่วยในการเลือกและวางลำดับโครงสร้างใหม่ และเก็บสารสนเทศไว้
6. สร้างสรรค์แผนภาพที่จะช่วยให้เข้าใจและอธิบายได้
7. เชื่อมโยงความคิดและมโนทัศน์ต่างๆ
8. ช่วยเน้นความสนใจต่อสิ่งสำคัญที่สุด
9. สรุปความจากสิ่งที่ตนได้เรียนรู้ และเชื่อมโยงสิ่งที่เรียนรู้กับสิ่งที่รู้แล้ว
แผนภาพใช้เป็นเครื่องมือการเรียนการสอนที่ได้ผลดีในทุกระดับชั้นจนถึงระดับมหาวิทยาลัย แต่ที่ใช้ได้ดีมากที่สุดคือระดับประถมศึกษา ใช้ได้ผลดีทุกขั้นตอนของการเรียนการสอน ทั้งก่อนและหลังการเรียนการสอน แต่ถ้าใช้ในการอ่าน ควรใช้หลังการอ่านจะทำให้ผู้เรียนมีผลการเรียนรู้ดีกว่า ( Hall and Strangman 2004 ) จากการวิจัยพบว่า ใช้ได้ดีในการอ่านและการเขียน และพบประสิทธิภาพของการใช้แผนภาพกับการเรียนการสอนภาษาทั้งการอ่านและการเขียน วิชาวิทยาศาสตร์ สังคมศึกษาและคณิตศาสตร์ ( Wik Ed 2010 )
ตอนต่อไปจะนำเสนอ"หลักการสำคัญในการสร้างแผนภาพ " นะครับ |
ดีมากเลย
ตอบลบดีมากคะทำต่อไป
ตอบลบตู่
ตอบลบ